İran, birçok fırsatı ve zorluğu bir arada bulunduran bir pazardır. Coğrafi yakınlık, kültürel benzerlik, Türkçe ve Kürtçe dilleri ile iletişim kurabilme imkanı, genel olarak ekonomide ve özellikle bazı sektörlerdeki boşluklar önemli fırsatlar olarak karşımıza çıkmaktadırlar.
Öte yandan ekonomi politikaları ve ekonomi mevzuatındaki istikrarsızlıklar İran’da iş yapmak isteyen şirketleri önemli zorluklarla yüz yüze bırakabilmektedir. Sık sık değişen mevzuat, yazılı mevzuat ile uygulama arasındaki tutarsızlıklar, teknolojik altyapı yetersizliği, ağır işleyen bürokrasi, uluslararası ambargo gibi etkenler İran ile iş yapmayı zorlaştırmaktadır.
Devletin politikaları korumacı ve talebi iç piyasadan karşılamaya yönelik şekillenmektedir. Devlet piyasaya, mesela ürün satış fiyatlarına müdahale edebilmektedir. İran serbest piyasa sistemine doğru evrilirken ekonomide devletin ağırlığının hala hissedildiği bir ülke olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.
İran ile iş yapmadan önce piyasa araştırması ile birlikte ülkenin kültürel alışkanlıkları, yasal zemin ve uygulamaları, altyapı imkanları gibi konuları araştırmak ve ilgili kurumlarla etkili bir iletişim kurmak önem taşımaktadır. Tahran, Tebriz ve Urmiye Ticaret Ataşelikleri, Tebriz ve Urmiye başta olmak üzere Ticaret, Sanayi ve Madencilik Odaları, Türkiye-İran İş Konseyi gibi kurumlarla iletişim kurmak önemlidir.
Dünya Bankası’nın iş yapma kolaylığı kriterlerine (Doing Business) göre İran sınır ötesi ticaret, vergi prosedürü, yatırımcıyı koruma ve alacak tahsilinde dünya sıralamasında aşağı sıralarda bulunmaktadır. İnşaat ruhsat ve izni almak nispeten iyi, iş kurma kolaylığı bakımından Türkiye’ye yakın bir derecede yer almaktadır.
Türkiye’de iş kurmak 6,5 gün, İran’da 14,5 günlük zaman almaktadır. 2018 yılında Dünya Bankası’nın İş Yapma Kolaylığı (Ease of Doing Business) Endeksi’nde 190 ülke arasında Türkiye 60’ncı sırayı alırken İran 124’üncü sırasında yer almaktadır (World Bank Group, 2018).
İran, birçok fırsatı ve zorluğu bir arada bulunduran bir pazardır. Coğrafi yakınlık, kültürel benzerlik, Türkçe ve Kürtçe dilleri ile iletişim kurabilme imkanı, genel olarak ekonomide ve özellikle bazı sektörlerdeki boşluklar önemli fırsatlar olarak karşımıza çıkmaktadırlar.
Öte yandan ekonomi politikaları ve ekonomi mevzuatındaki istikrarsızlıklar İran’da iş yapmak isteyen şirketleri önemli zorluklarla yüz yüze bırakabilmektedir. Sık sık değişen mevzuat, yazılı mevzuat ile uygulama arasındaki tutarsızlıklar, teknolojik altyapı yetersizliği, ağır işleyen bürokrasi, uluslararası ambargo gibi etkenler İran ile iş yapmayı zorlaştırmaktadır.
Devletin politikaları korumacı ve talebi iç piyasadan karşılamaya yönelik şekillenmektedir. Devlet piyasaya, mesela ürün satış fiyatlarına müdahale edebilmektedir. İran serbest piyasa sistemine doğru evrilirken ekonomide devletin ağırlığının hala hissedildiği bir ülke olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.
İran ile iş yapmadan önce piyasa araştırması ile birlikte ülkenin kültürel alışkanlıkları, yasal zemin ve uygulamaları, altyapı imkanları gibi konuları araştırmak ve ilgili kurumlarla etkili bir iletişim kurmak önem taşımaktadır. Tahran, Tebriz ve Urmiye Ticaret Ataşelikleri, Tebriz ve Urmiye başta olmak üzere Ticaret, Sanayi ve Madencilik Odaları, Türkiye-İran İş Konseyi gibi kurumlarla iletişim kurmak önemlidir.
Dünya Bankası’nın iş yapma kolaylığı kriterlerine (Doing Business) göre İran sınır ötesi ticaret, vergi prosedürü, yatırımcıyı koruma ve alacak tahsilinde dünya sıralamasında aşağı sıralarda bulunmaktadır. İnşaat ruhsat ve izni almak nispeten iyi, iş kurma kolaylığı bakımından Türkiye’ye yakın bir derecede yer almaktadır.
Türkiye’de iş kurmak 6,5 gün, İran’da 14,5 günlük zaman almaktadır. 2018 yılında Dünya Bankası’nın İş Yapma Kolaylığı (Ease of Doing Business) Endeksi’nde 190 ülke arasında Türkiye 60’ncı sırayı alırken İran 124’üncü sırasında yer almaktadır (World Bank Group, 2018).
