Yıllık 8,6 milyon adet elektromotor, 38 bin transformatör, 9,5 milyon adet pil ve 4,1 milyon adet lamba ve 300 bin ton elektrik kablosu üretilmektedir. Bu ürünlerde üretim kapasitesi (pil hariç) üretimin yaklaşık iki katıdır (İran Ticaret Geliştirme Kurumu, 2014).
Elektromotor
İran’da 24 elektromotor fabrikası yıllık 15 milyon adetlik kapasiteye sahiptir. Yıllık üretim miktarı 8,6 milyon adettir. Üretimde en çok pay alan şehirler Tahran, Tebriz ve Şiraz’dır. Bazı önemli şirketler Motojen, Elektrojen, Jemko ve Demende’dir (İran Ticaret Geliştirme Kurumu, 2017).
2017 yılında elektromotor ihracatı 31,77 milyon dolar ve öne çıkan ülkeler Irak (%92), Afganistan (%3) ve Sudan’dır (%3). Aynı yılda İran’ın elektromotor ithalatı 273,82 milyon dolar ve öne çıkan ülkeler Çin (%47), BAE (%12), İtalya (%11), Türkiye (%8), Almanya (%7) ve Güney Kore’dir (%3) (İran Gümrük İdaresi, 2017).
Transformatör
İlk transformatör üreticisi İran Transfo Şirketi 1967 yılında Tahran Elektrik Şirketi, Siemens ve İran Sanayi ve Madencilik Geliştirme Bankası tarafından kurulmuştur. Bugün İran’ın transformatör üretim kapasitesi yıllık 100 bin adet ve gerçekleşen yıllık üretim 38 bin adettir. Üretiminde öne çıkan şehirler Zencan, Semnan, Tahran, Kazvin ve Şiraz’dır. Bazı önemli şirketler İran Transfo, Niru Trans, Kushken, İran Transfo Rey, Arya Transfo ve Mag Elektrik’tir (İran Ticaret Geliştirme Kurumu, 2017).
Yıllık transformatör ihracatı 2 milyon dolar ve öne çıkan ülkeler Afganistan (%21) ve Irak’tır (%16). Transformatör ithalatı ise 28,49 milyon dolar ve öne çıkan ülkeler İtalya (%32), BAE (%17), Çin (%17), Almanya (%12), Türkiye (%6), Fransa (%5), Hong Kong (%3) ve Güney Kore’dir (%2) (İran Gümrük İdaresi, 2017).
Aydınlatma: Ampul ve Lamba
İran’da 4,1 milyon adet çeşitli ampul ve lambalar 52 şirket tarafından üretilmektedir (İran Aydınlatma Üre. Bir. 2012). Bu fabrikalar en çok Tahran, İsfahan, Amol ve Meşhed şehirlerinde yer almaktadır (İran Ticaret Geliştirme Kurumu, 2017).
Lamba ve diğer aydınlatma cihazlarının (GTİP kodu 9405 - avize hariç) ithalatı 95,88 milyon dolar ve öne çıkan ülkeler Çin (%89), BAE (%3), Almanya (%2), İtalya (%1) ve Türkiye’dir (%1). Bu ürün grubunun ihracatı ise 961 bin dolar ve en çok ihraç edilen ülkeler BAE (%47), Irak (%33), Özbekistan (%6), Afganistan (%4), Gürcistan (%2), Kuveyt’tir (%1) (İran Gümrük İdaresi, 2017).
Elektrikli ampullerin (GTİP kodu 8539) ithalatı 159 milyon dolar ve öne çıkan ülkeler Çin (%89), Güney Kore (%5), İtalya (%2), BAE’dir (%2). İhracatı ise 1,49 milyon dolar ve en çok ihraç edilen ülkeler Irak (%63), Rusya (%17), Çin (%7), İsveç (%7), Afganistan (%3), Türkmenistan’dır (%2) (İran Gümrük İdaresi, 2017).
Elektrik Kablosu
İran’ın 250 adet kablo fabrikası toplam yıllık 800 bin ton üretim kapasitesine sahiptir. Yıllık üretim miktarı yaklaşık 300 bin tondur. Bazı önemli üreticiler: Simo Kable Abhar, Simo Kable Moğan, Şehid Gandi, Ofok Elburz ve Simo Kable Meşhed’dir.
Tel ve kablo (GTİP kodu 8544) ithalatı 85,53 milyon dolar ve ithalatta öne çıkan ülkeler Çin (%57), Güney Kore (%9), BAE (%7), Türkiye (%5), İtalya (%5), Almanya (%4) ve Japonya’dır (%3). Bu ürün grubunun ihracatı ise 163 milyon dolar ve en çok ihraç edilen ülkeler Afganistan (%80), Irak (%17) ve Suriye’dir (%2) (İran Gümrük İdaresi, 2017).
