Siyasi Yapı
İran siyasi sisteminde en üst otorite makamları ya doğrudan halk tarafından ya da halk tarafından seçilen temsilciler tarafından seçilmektedirler. En üst siyasi makamı temsil eden Rehber (ülke lideri) halk tarafından seçilen Uzmanlar Meclisince seçilmektedir. Rehber, aynı zamanda dini bir figür olmak zorundadır.
Cumhurbaşkanı, Meclis ve Uzmanlar Meclisi de halk tarafından seçilmektedir. İran’da 18 Bakanlık bulunmaktadır. Bakanlar, cumhurbaşkanı tarafından meclise önerilmekte, Meclis Bakan adayını kabul ya da reddedebilmektedir. Meclisin onayı ile bakanlar, bakanlık görevine atanmaktadırlar.
Meclis tarafından onaylanmış tüm kararlar, 12 kişilik Anayasa Koruma Konseyi denilen din alimleri ve hukukçulardan oluşan bir kurulun onayından geçtikten sonra geçerlilik kazanmaktadır. Bu konseydeki hukukçular Yargı Başkanı tarafından Meclise sunulur ve Meclis onayı ile atanır. Konseydeki din alimleri rehber tarafından atanmaktadırlar. Meclis ile Anayasa Koruma Konseyi arasındaki ihtilafları çözen Uygunluk Değerlendirme Konseyi de Rehber tarafından atanır. Ayrıca, Yargı Başkanı, ordu başkomutanları, devlete ait radyo ve televizyon üst yönetimi genel müdürü doğrudan Rehber’e bağlıdır.
İdari Yapı
İran’da 31 ostan (eyalet) bulunmaktadır. Ostanlar coğrafi olarak eyalete benzemektedir, ancak yönetim yapısı ile bilindik eyalet sisteminden farklı, İran’a özgü bir idari yapı birimidir. Ostanlar, şehristanlara ve şehristanlar behşlere bölünmektedirler. Yani, şehristanlar bir ostanın alt bölümlerini, behşler ise şehristanın alt bölümlerini oluşturur. Bir behş ise şehir ve dehistanlardan oluşmaktadır. Dehistan, bir veya birkaç köyden oluşmaktadır.
Ostanın en üst yöneticisi ostandardır ve merkezi hükümet tarafından atanmaktadır. Şehristanın en üst idare amiri fermandar, behşin en üst idare amiri behşdar, dehistanın ise dehdardır. Bu yöneticiler ostandarın teklifi ile merkezi hükümet tarafından atanırlar.
Köylerde ve şehirlerde mahalli idareler halk tarafından seçilen bir şura ve bu şura içinden seçilen başkanlar (köy başkanı ve belediye başkanı) tarafından yürütülmektedir. Dehistan şurası, dehistana bağlı köy şuralarından oluşmakta; şehristan şurası, bağlı şehir ve dehistan şuralarından oluşmakta ve ostan seviyesine kadar yapı benzer şekilde devam etmektedir.
İran'da 31 adet idari birim vardır. Ostan denilen bu birimler kendi içinde şehristan denilen kısımlara ayrılmaktadır.
